6 december 2023
15:45
Auditorium VU, de Boelelaan 1105, Amsterdam

De dissertatie biedt een nieuwe kijk op met name de hergroepering van dopers in de Habsburgse Nederlanden en aangrenzende Duitse gebieden tijdens de jaren 1540 en 1550. De gangbare opvatting in de geschiedschrijving van het doperdom is dat Menno Simons (1496-1561) en Dirk Philips (1504-1568) een cruciale rol speelden bij de herorganisatie van de doperse gemeenschappen na de ondergang van de doperse regering in Münster in 1535. Het onderzoek bekritiseert deze opvatting en stelt daar tegenover dat drie rondreizende doperse bisschoppen uit de Benedenrijn, Adam Pastor (overleden ca. 1565), Gillis van Aken (overleden 1557) en Theunis van Hastenrath (overleden 1551), onderling verbonden netwerken vormden en een significante rol speelden in het uitbreiden en verbinden van het doperdom door lokale samenwerking in plaats van een gecentraliseerd leiderschap van Menno Simons.
Het onderzoek onthult de nog veelstemmige aard van het Anabaptisme in deze periode en benadrukt de bijdragen van verschillende lokale bisschoppen aan de vormgeving van de doperse beweging.
De volledige titel van het proefschrift luidt:
Itinerant Anabaptist bishops from the Lower Rhine in the 1540s and 1550s : contributors and dissidents of the post-Münsterite ‘Mennonite tradition’ in the Netherlands and North-Germany“.
Theo Brok is redacteur van de Doopsgezinde Bijdragen.
De illustratie hierboven komt uit een zoomlezing van de auteur eerder dit jaar over het zelfde thema.