Manuscripta Mennonitica 2

Geen cel ketent deze dromen : Een dagboek over ideaal en werkelijkheid van de doopsgezinde dienstweigeraar en socialist Cor Inja uit Zaandam, geschreven in gevangenschap van 25 maart tot en met 19 november 1925
ingeleid en van aantekeningen voorzien door Alle G. Hoekema, Gabe G. Hoekema en Piet Visser
214 blz. € 20,-

Begin 1925 weigerde de 31-jarige Cor lnja uit Zaandam met een be­roep op zijn geweten en levensovertuiging de militaire dienstplicht te vervullen. Het leverde hem acht maanden gevangenisstraf op, die hij uitzat in de Bijzondere Strafgevangenis te Scheveningen. lnja had alleen lagere school gehad en was ‘stokkenjongen’ bij een hout­bedrijf. Maar hij was gedreven: actief betrokken bij het locale so­cialisme en actief binnen de Doopsgezinde Broederschap. Na de oorlog, waarin hij (geweldloos) deelnam aan het verzet, stond hij jaren lang dienstweigeraars terzijde, betaald door het Ministerie van Defensie.
In de gevangenis hield hij een dagboek bij. Dit biedt niet alleen een boeiende inkijk in het penitentiaire systeem rond 1925, maar ook in het Zaanse arbeidersleven in die jaren, voetbalclub ZFC, de Blauwe week van de drankbestrijding, de veelkleurige vredesbe­weging uit de naoorlogse periode, de hot items van de toenmalige politiek en tenslotte de vernieuwingsbeweging binnen de Doops­gezinde Broederschap die in die dagen juist begon.
Geen cel ketent deze dromen is voorzien van een uitvoerige inleiding en vele verklarende voetnoten. Daardoor én door het grote aantal illustraties geeft deze uitgave als bron van ‘binnenuit’ een leven­dig tijdsbeeld van de jaren twintig van de vorige eeuw. 
Lees ook de recensie door B. Rademaker-Helfferich in:
Doopsgezinde Bijdragen nieuwe reeks nummer 28 (2002), p. 265-267